آیا تک فرزندی بد است
درباره تک فرزندی دو باور وجود دارد. باور اول اینکه چند فرزندی بسیار دشوارتر از تک فرزندی است. زیرا والدین باید وقت کافی برای تربیت همه ی فرزندان داشته باشند. حال آن که تک فرزندی مشکلتر است چون والدین فقط یک فرصت تکرار نشدنی برای تربیت فرزند خود دارند. داشتن فرزند دم مزایای بسیاری دارد و تک فرزندی هم می تواند آسیب هایی بر کودک وارد کند. به همنی منظور در این مطلب نوین اطلس تک فرزندی را هم از دیدگاه روانشناسی و هم از دیدگاه اسلام بررسی کرده است تا بتوانید تصمیم بگیرید آیا فرزند دوم داشتن لازم است یا نه؟
تک فرزندی از دیدگاه روانشناسی
از دیدگاه روانشناسی تکفرزندها در خیلی از موارد، اجتماعی، مستقل و با اعتماد به نفس به نظر میرسند، اما استقلال عمل آن ها در مواجه شدن با بزرگسالان خانواده شکل گرفته که معمولا در قبال خواستههای آنان کوتاه آمدهاند. گرچه کودکان تک فرزند اجتماعیتر از دیگر کودکان به نظر میرسند، اما به دلیل احساسات ناپختهای که در آن ها شکل میگیرد، احتمال دارد تمایل به برقراری ارتباط با کودکان بزرگتر از خود را داشته باشند و از همسن و سال های خود خجالت بکشند.
تک فرزندی از دیدگاه اسلام
پیامبر گرامی اسلام (صلوات الله علیه و آله) و امامان(علیهم السلام) مسلمانان را به داشتن فرزندان بیشتر جهت افزایش شمار مسلمانان و قوی شدن آنان در برابر دشمنان تشویق کرده اند.( “اکثروا الولد، أکاثر بکم الأمم غداً”. وسایل الشیعه، ج ۱۵، ص ۹۶، حدیث ش ۸) حتی به برخی که به سبب فقر مالی و نرسیدن به تربیت فرزندان از داشتن فرزند بیشتر خودداری می کردند، توصیه می نمودند که از داشتن فرزند جلوگیری نکنید.
یکی از راویان می گوید: طی نامهای از امام هادی(ع) پرسیدم که مدت پنج سال است که از بچه دار شدن جلوگیری می کنم، چون همسرم بچه (زیاد) را دوست ندارد و می گوید: وضع مالی ما خوب نیست و به خاطر فقر نمیتوانیم به تربیت بچه، آن جوری که شایسته است برسیم، نظر شما چیست؟
حضرت نوشتند: “اطلبِ الولد فانّ اللَّه یرزقهم؛( وسایل الشیعه، ج ۱۵، ص ۹۶، حدیث ش ۱۴) جلوگیری را ترک کن و فرزند دار شو که خداوند رزق و روزی را تأمین می کند”
آیا فرزند دوم لازم است
صحبت کردن درباره معایب تک فرزندی به این معنی نیست که تک فرزندها افراد موفقی نخواهند بود یا همه آن ها لوس و ناز پرورده خواهند شد. تک فرزندهای زیادی هستند که نسبت به بچه های چند فرزندی خلاق تر و اجتماعی تر هم از آب در آمده اند. اما اگر این سوال پیش می آید که آیا فرزند دوم لازم است یا نه باید ببینیم در برابر چیزهایی که به فرزندمان می دهیم چه چیزهایی را از او می گیریم.
اگر شما هم طرفدار تک فرزندی هستید، توجه کنید که گرچه ممکن است به فرزندتان آسایش بیشتر، تحصیل در مدرسه بهتر، دانشگاه بهتر، کلاس های متفرقه بیشتر، و خیلی چیزهای دیگر بدهید ولی یک چیز خیلی مهم را از او خواهید گرفت: داشتن خواهر و برادرانی که امروز و فردا پشت و پناه او باشند. واقعاً آیا داشتن بهترین امکانات و رتبه های علمی و شغلی به تحمل یک لحظه تنهایی و احساس نداشتن یک پشتوانه امن می ارزد؟
مزایای داشتن فرزند دوم
از مزایای داشتن فرزند دوم این است که خواهر و برادر داشتن کمک می کند تا فرزندان بتوانند در موقعیت های مختلف خودشان را جای دیگری بگذارند و از منظر او به اتفاقات نگاه کنند. بچه ای که خواهر و برادر ندارد نسبت به بچه ای که یک یا چند خواهر و برادر دارد، فرصت کمتری برای همدلی کردن و گذاشتن خودش به جای دیگران پیدا می کند.
بچه ها رازها و حرف هایشان را قبل از آنکه به پدر و مادرشان بگویند، با خواهر و برادرانشان در میان می گذارند. همینطور خواهر و برادرها بزرگترین سرمایه حمایتی برای روزهای سخت آینده هستند. بچه ای که تک فرزند است مزه این حمایت را نمی چشد. این نقص در جنبه حمایتی برای والدین هم مطرح است. همچنین فرزند دوم کمک می کند خواهر و برادر شادابی و نشاط بیشتری داشته باشند.
آسیب های تک فرزندی بر کودک
یکی از آسیب های تک فرزندی برای کودک توجهطلبی و انحصارطلبی آنهاست. غالبا آنها به سمتی حرکت میکنند که نشان دهند حرف خودشان باید به کرسی بنشیند و چون فرزند دیگری وجود ندارد که بر سر شراکت قدرت با هم رشد کنند و مراوده داشته باشند، حق خود میدانند حرفهایشان مورد پذیرش کامل اطرافیان قرار گیرد و چنانچه خلاف آن اتفاق بیفتد، حتی ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه از خود بروز دهند.
همچنین بچه هایی که تک فرزند بودند، به دلیل اینکه خواهر یا برادری نداشتند که رقابت کردن سالم را با او تمرین و تجربه کنند با مشکلاتی در زمینه پذیرش واقعیت های زندگی روبه رو شدند. آنها که از زبان والدینشان هیچ گاه کمتر از گل نشنیده بودند، با کوچکترین تشری می شکستند و پا پس می کشیدند. در حالی که اگر خواهر یا برادری داشتند، داشتن رقیب را بهتر درک می کردند و بهتر از عهده موقعیت هایی که مستلزم رقابت و پا فشاری هستند بر می آمدند.
مطالب مرتبط:
سرد شدن روابط زناشویی بعد از زایمان
تغییر رفتار مردان بعد از بچه دار شدن
چگونه تجربیات دوران کودکی بر بزرگسالی تاثیر می گذارد
دیدگاه ها